image banner
CẦN CÓ “THUỐC ĐẶC TRỊ” ĐỂ QUÉT SẠCH CHỦ NGHĨA CÁ NHÂN- “CĂN BỆNH MẸ” CỦA THAM NHŨNG, TIÊU CỰC
Lượt xem: 1705

Kỳ 2: Đạo đức cách mạng – “thuốc đặc trị” dành cho chủ nghĩa cá nhân -“căn bệnh mẹ” của tham nhũng, tiêu cực

Chủ nghĩa cá nhân- “căn bệnh mẹ” của tham nhũng, tiêu cực

Nói về chủ nghĩa cá nhân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”[1].  Chủ nghĩa cá nhân xét về bản chất là lối sống thực dụng, vị kỉ, chỉ nghĩa đến bản thân mình, không nghĩ đến người khác, không nghĩ đến nhân dân. Người thẳng thắn chỉ ra: “Chủ nghĩa cá nhân là việc gì cũng chỉ lo cho lợi ích riêng của mình, không quan tâm đến lợi ích chung của tập thể. “Miễn là mình béo, mặc thiên hạ gầy”.

Hay trong tác phẩm Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân Bác viết, một số cán bộ, đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém là do “Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình””[2]. Chủ nghĩa cá nhân được Bác coi là “căn bệnh mẹ”, đẻ ra hàng loạt căn bệnh khác trong đó có tham ô, tham nhũng “ Nó là mẹ đẻ ra tất cả mọi tính hư nết xấu như: lười biếng, suy bì, kiêu căng, kèn cựa, nhút nhát, lãng phí, tham ô, v.v.. Nó là kẻ thù hung ác của đạo đức cách mạng, của chủ nghĩa xã hội”[3].

“Chủ nghĩa cá nhân là như một thứ vi trùng rất độc, do nó mà sinh ra các thứ bệnh rất nguy hiểm”[4] như: bệnh tham lam, bệnh lười biếng, bệnh kiêu ngạo, bệnh háo danh, thiếu kỷ luật, óc hẹp hòi, óc địa phương, óc lãnh tụ, bệnh kéo bè kéo cánh, bệnh cận thị, bệnh tị nạnh…Riêng về bệnh tham lam, Bác cho rằng “Những người mắc phải bệnh này thì đặt lợi ích của mình lên trên lợi ích của Đảng, của dân tộc. Do đó mà chỉ “tự tư, tự lợi”. Dùng của công làm việc tư. Dựa vào thế lực của Đảng để theo đuổi mục đích riêng của mình”[5] đã được Bác đề cập đến trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc. Căn bệnh đó rất nguy hiểm và những người mắc không nghĩ đến uy tín, danh dự của Đảng, không nghĩ đến tu dưỡng phẩm chất dạo đức và đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tham ô, tham nhũng “Sinh hoạt xa hoa, tiêu xài bừa bãi. Tiền bạc đó ở đâu ra? Không xoay của Đảng thì xoay của đồng bào. Thậm chí ra chợ đen buôn lậu. Không sợ mất thanh danh của Đảng, không sợ mất danh giá của mình”[6]. Mỗi chứng bệnh ấy là một kẻ địch- kẻ địch nguy hiểm “Mỗi kẻ địch bên trong là một bạn đồng minh của kẻ địch bên ngoài. Địch bên ngoài không đánh sợ. Địch bên trong đáng sợi hơn, vì nó phá hoại từ bên trong ra”[7]

Chủ nghĩa cá nhân là “căn bệnh mẹ”, là “thứ vi trùng rất độc” vậy nguồn gốc sinh ra nó? Chắc chắn một điều, chủ nghĩa cá nhân không phải tự nhiên mà sinh ra, nó chỉ được sinh ra trong khi giải quyết mối quan hệ về lợi ích “khi có ít nhiều quyền hạn trong tay thì đâm ra kiêu ngạo, xa xỉ, phạm vào tham ô, lãng phí, quan liêu, không tự giác, mà biến thành người có tội với cách mạng”[8].  Người kết luận: "Chỉ vì cá nhân chủ nghĩa mà sinh ra tham ô hủ hóa"[9] , "bệnh quan liêu là chỗ gieo hạt vun trồng cho tham ô lãng phí nảy nở"[10]. “Do cá nhân chủ nghĩa mà phạm nhiều sai lầm” như: “…ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hoá, lãng phí, xa hoa. Ham danh, trục lợi, thích địa vị, quyền hành. Họ tự cao tự đại, coi thường  tập  thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền…”[11]. Một trong những hệ quả nữa làm suy yếu tổ chức, ảnh hưởng đến nhân dân “ Cũng do cá nhân chủ nghĩa mà mất đoàn kết, thiếu tính tổ chức, tính kỷ luật, kém tinh thần trách nhiệm, không chấp hành đường lối, chính sách của Đảng và của Nhà nước, làm hại đến lợi ích của cách mạng, của nhân dân”[12]. Chính từ những hệ luỵ khôn lường ấy, nên Bác cho rằng “chủ nghĩa cá nhân là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội. Người cách mạng phải tiêu diệt nó”[13].

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã khẳng định mối quan hệ giữa chủ nghĩa cá nhân với tham ô, tham nhũng “Nguyên nhân sâu xa của tham nhũng là do chủ nghĩa cá nhân, do sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao”[14].  Căn bệnh chủ nghĩa cá nhân trong đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng, một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng, của chế độ. Do đó, chủ nghĩa cá nhân chính là kẻ địch “nội xâm” của những người cộng sản, là “kẻ thù nguy hiểm mà mỗi người chúng ta phải luôn luôn tỉnh táo đề phòng và kiên quyết tiêu diệt”(20)

Vậy nên giải quyết nạn tham nhũng, tiêu cực cần “liều thuốc đặt trị” để triệt tiêu chủ nghĩa cá nhân.

Cần có “thuốc đặc trị” cho căn bệnh nguy nan “chủ nghĩa cá nhân”

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn, để tẩy sạch nạn tham ô thì trước hết phải tẩy sạch bệnh quan liêu và chủ nghĩa cá nhân. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng công tác phòng, chống tham nhũng “đã trở thành phong trào, xu thế không thể đảo ngược". Đảng ta đã bắt được bệnh, nhận thức rất rõ về mức độ trầm trọng của căn bệnh này. Do đó, phải tìm ra “thanh thuốc hay”, “thuốc đặc trị” để giải quyết, điều trị tận gốc mới mong xây dựng Đảng, Nhà nước vững mạnh, liêm chính.

Đối với tổ chức

Hệ thống chính trị các cấp cần tiếp tục nhận thức sâu sắc về công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng- nhiệm vụ này không phải của riêng một cá nhân hay tổ chức nào mà là của toàn hệ thống chính trị, của các cấp, các ngành, của cán bộ đảng viên và nhân dân trên tinh thần “Tiền hô hậu ủng, nhất hô bá ứng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”.

Các cấp uỷ đảng cần tiếp tục đẩy mạnh chỉ đạo đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với phương châm xuyên suốt là kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, không nghỉ, không ngừng.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách trên tất cả các lĩnh vực: phát triển kinh tế, văn hoá xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại, nhất là trong lĩnh vực phòng, chống tham nhũng tiêu cực. Để tạo ra hành lang pháp lý chặt chẽ, môi trường cạnh tranh an toàn, lành mạnh. Tiếp tục thực hiện tốt các quy định về kiểm soát quyền lực theo định hướng “nhốt quyền lực” trong “lồng cơ chế” để “không thể”, “không dám”, “không muốn”, “không cần” tham nhũng. Với mô trường ấy chủ nghĩa cá nhân không còn nơi dung túng, nuôi dưỡng, trú ngụ.

Ban chỉ đạo Phòng chống tham nhũng, tiêu cực từ Trung ương đến tỉnh phát huy được vai trò “tổng chỉ huy” “nhạc trưởng” trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực để góp phần nâng cao uy tín củng cố niềm tin của nhân nhân vào vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp.

Tiếp tục dẩy mạnh công tác tuyên truyền, làm tốt công tác tư tưởng, giáo dục chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước để các đối tượng hiểu rõ, nhận thức một cách đầy đủ, sâu sắc về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tạo ra sự đồng thuận trong Đảng, trong nhân dân và trong toàn xã hội để biến từ nhận thức thành hành động, chung sức, đồng lòng trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Nếu dân hiểu biết, không chịu đút lót, thì “quan” dù không muốn liêm cũng phải hóa ra LIÊM. Vì vậy, dân phải biết quyền hạn của mình, phải biết kiểm soát cán bộ, để giúp cán bộ thực hiện chữ LIÊM”[15].

Các tổ chức đảng cần thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng. Chú trọng thực hiện tốt nghiêm tắc tự phê bình và phê bình. Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, nhất là sinh hoạt chuyên đề để nhằm định hướng nhận thức cho đảng viên .

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, xét xử trong toàn hệ thống chính trị, các cơ quan, ngành hữu quan để kịp thời động viên, khen thưởng, bảo vệ những người dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, dám đương đầu với khó khăn thách thức, dám hành động vì lợi ích chung. Đồng thời kỷ luật, trừng trị nghiêm minh với những người vi phạm pháp luật theo phương châm “phải làm và kiên quyết làm. Kỷ luật một vài người để cứu muôn người”.

Xây dựng đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, dảng viên, công chức, viên chức – “liều thuốc hay” để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Nâng cao đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Trước nhất là cán bộ các cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”[16], đây là cảnh báo của Người về sự “tha hoá” quyền lực, sự suy thoái về phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên và quan trọng hơn cả là họ sa vào chủ nghĩa cá nhân. Để quét sạch chủ nghĩa cá nhân- giải pháp căn cốt là nâng cao đạo đức cách mạng.

Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức tiếp tục nghiên cứu và thực hành các chuẩn mực đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Trung với nước, hiếu với dân; Cần, Kiệm, Liêm, Chính, chí công vô tư; Tình yêu thương con người; Tinh thần quốc tế thuỷ chung, trong sáng. Đảng ta đã kế thừa chuân mực đạo đức của Bác để ban hành Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới gồm 5 chuản mực: Yêu nước, tôn trọng Nhân dân, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc; Bản lĩnh, đổi mới, sáng tạo, hội nhập; Cần, kiệm, liêm , chính, chí công vô tư; Đoàn kết, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm; Gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng, rèn luyện, học tập suốt đời. Trong đó ở khoản 3 Điều 3 có nêu “Trong sạch, không tham ô, tham nhũng, không gây phiền hà, sách nhiễu. Chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, chủ nghĩa cá nhân, lợi ích nhóm, những biểu hiện :tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ”. Đảng yêu cầu, cán bộ, đảng viên phải nghiên cứu một cách nghiêm túc, vận dụng vào thực hiện chức trách, nhiệm vụ của bản thân một cách hiệu quả “đúng vai, thuộc bài”, tạo ra sự chuyển biến về chất từ nhận thức đến hành động. Cần vận dụng sáng tạo nội dung “7 dám” vào trong thực huện nhiệm vụ của bản thân.

Tu dưỡng, rèn luyện bền bỉ suốt đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: đạo đức không phải tự trên trời sa xuống, phần nhiều do rèn luyện mà nên, “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”[17]. Cán bộ, đảng viên cần bền bỉ tu dưỡng, rèn luyện để xây dựng cho mình đạo đức cách mạng, cống hiến cho non sông, đất nước, nhân dân. Hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Nhân dân giao cho. Đặt lợi ích của tập thể lên trên, lên trước lợi ích cá nhân. Đi sâu, đi sát, gần gũi nhân dân, kính trọng, tin yêu, học hỏi nhân dân. Xác định đạo đức cách mạng là GỐC ,“THUỐC ĐẶC TRỊ” chữa căn bệnh chủ nghĩa cá nhân.

Cán bộ, đảng viên cần tiếp tục thực hiện tốt nguyên tắc tự phê bình và phê bình- là “vũ khí sắc bén”, “quy luật phát triển” trong xây dựng Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã rất nhiều lần quán triệt "Mọi đảng viên đều phải tự gột rửa, tự sửa mình""Đừng bị cám dỗ bởi những lợi ích xấu xa, những việc làm vô liêm sỉ"- Điều quan trọng, thiêng liêng là đạo đức, danh dự. Chính vì vậy, cán bộ đảng viên bên cạnh việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, đồng thời phải “tự soi, tự sửa” để bản thân ngày càng hoàn thiện hơn, phê bình đồng chí một cách thiết thực, hiệu quả giúp cho Đảng ngày càng mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng. Giúp cho bản thân và đồng chí mình không rơi vào chủ nghĩa cá nhân- nguyên nhân căn bản của tham nhũng, tiêu cực. Góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay. Xây dựng sự đoàn kết thống nhất trong tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Tăng cường thực hiện nêu gương, nhất là người đứng đầu, Hồ Chí Minh từng nói “ Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn thuyết tuyên truyền…”[18], hay “…Trước mặt quần chúng, không phải ta cứ viết lên trán chữ “cộng sản” mà ta được họ yêu mến. Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”[19]. Đảng ta cũng đã có nhiều quy định về nêu gương, nhất là đối với người đứng đầu, gần đây nhất là Quy định 55 -QD/TW, ngày 19/12/2016 của Bộ Chính trị về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên; Quy định số 08-Qđi/TW Quy định trách nhiệu nêu gương của cán bộ, đảng viên… Trên cơ sở đó, Tỉnh uỷ Lào Cai đã ban hành Quy định số 1171 -QĐ/TU, ngày 23/4/2019 về thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trức hết là cán bộ chủ chốt các cấp thuộc đảng bộ tỉnh Lào Cai;  Quy định số 368-QĐ/TU ngày 17/01/2022 về học tập, làm theo và nêu gương theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên địa bàn tỉnh Lào Cai…Điểm qua các văn bản để có thể thấy, vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, người đứng đầu có ảnh hưởng rất lớn đến việc xây dựng đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, “lợi ích nhóm”, trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Yêu cần cán bộ, đảng viên, quan trọng là người đứng đầu cần học tập, vận dụng nghiêm túc vào thực hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công.

Tựu trung lại, phòng, chống tham nhũng là cuộc đấu tranh không có tiếng súng, không có khói đạn bom, nhưng vô cùng gay go, phức tạp với nhiều diễn biến khó lường. Cuộc đấu tranh chống “giặc nội xâm” này đòi hỏi sự vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên và nhân dân. Phải có những bước tiến mới, quyết liệt hơn, mạnh mẽ hơn, hiệu quả cao hơn trong thời gian tới. Quan trọng, để thành công, điều cốt yếu giải quyết được tận gốc của tham nhũng- chủ nghĩa cá nhân. Để làm được điều đó, Đảng ta và mỗi cán bộ đảng viên cần phải tạo ra sức đề kháng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là những người được nhân dân uỷ quyền- đạo đức cách mạng trong đó chú trọng chuẩn mực cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng đinh “Đạo đức cách mạng là đạo đức tập thể, nó đánh thẳng và tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân[20].  



[1] Hồ Chí Minh:Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.15, tr.672,

[2] Hồ Chí Minh: Sđd, t.15. tr546-547

[3] Hồ Chí Minh: Sđd, t.13. tr90

[4]Hồ Chí Minh: Sđd, t.5, tr.295

[5] Hồ Chí Minh: Sđd, t.5, tr.295

[6] Hồ Chí Minh: Sđd, t.5, tr.295

[7] Hồ Chí Minh: Sđd, t.5, tr.278

[8] Hồ Chí Minh:Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.7, tr.361.

[9] Hồ Chí Minh: Sđd tập 7, Nxb CTQG, H.2011, tr.217.

[10] Hồ Chí Minh: Sđd, tập 7, Nxb CTQG, H.2011, tr.345

[11] Hồ Chí Minh: Sđd, t.15, tr.547

[12] Hồ Chí Minh: Sđd, t.15, tr.547

[13] Hồ Chí Minh: Sđd, t.11, tr.611

[14] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, HN.2023, tr.19

[15] Hồ Chí Minh: Toàn tậpSđd, t. 8, 127

[16] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.6, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.127.

[17] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.292.

[18] Hồ Chí Minh: Sdd, t.1, tr.284

[19] Hồ Chí Minh: Sdd, t.6, tr.16

[20] Hồ Chí Minh: Sdd, t.13, tr.90.

TS. Nguyễn Thị Vân Hằng, Phó Hiệu trưởng
Thông tin mới nhất
Thống kê truy cập
  • Đang online: 1
  • Hôm nay: 1
  • Trong tuần: 1
  • Tất cả: 1
Đăng nhập
image banner